پس از طی مراحل تولید در کارخانه، میلگردها و سایر محصولات فولادی برای حمل و نقل نیاز به بسته بندی دارند. این بسته بندی که به اشتباه “بندیل” نامیده می شود، در واقع “باندیل” نام دارد و دارای استانداردها و ضوابط خاصی است. بسته بندی استاندارد باندیل میلگرد شامل رعایت تعداد شاخه و وزن مشخص در هر بسته است تا در حین حمل و نقل، تسمه ها باز نشوند و خطرات جانی و مالی به وجود نیاید. همچنین، در خرید و فروش میلگرد، توجه به ضوابط قانونی باندیل میلگرد ضروری است.
بندیل میلگرد چست؟
در صنعت ساخت و ساز، بندیل به عنوان روشی برای بسته‌بندی و حمل محصولات فولادی، به خصوص میلگرد، لوله‌های نازک و شمش مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش به دلیل مزایایی همچون صرفه اقتصادی و سهولت حمل و نقل، به طور گسترده مورد توجه قرار گرفته است.
بندیل‌ها از طریق دور پیچیدن میلگردها با استفاده از تسمه‌های فلزی یا پلاستیکی شکل می‌گیرند. این روش بسته‌بندی، میلگردها را در برابر آسیب‌های احتمالی در حین حمل و نقل محافظت می‌کند و همچنین باعث می‌شود تا به طور مرتب و منظم در محل پروژه تخلیه شوند.
نکاتی در مورد بندیل بندی میلگردها
میلگردها به دو صورت شاخه‌ای و کلاف بسته‌بندی می‌شوند. دسته‌بندی آنها بر اساس خواص مکانیکی و شکل‌پذیری انجام می‌شود. میلگردها در سه گروه فولاد نرم (S240)، فولاد نیم سخت (S340 و S400) و فولاد سخت تقسیم می‌شوند.
در مورد فولادهای نرم و نیم سخت، اگر قطر آنها کمتر از 12 میلی‌متر باشد، می‌توان آنها را به صورت کلاف یا شاخه‌ای بسته‌بندی کرد. اما اگر قطر این نوع میلگردها 14 میلی‌متر یا بیشتر باشد، فقط به صورت شاخه‌ای بسته‌بندی می‌شوند. در نهایت، میلگردهای فولاد سخت فقط به صورت شاخه‌ای و مستقیم بسته‌بندی می‌شوند.
آموزش بسته بندی میلگرد
میلگردها به دو صورت کلاف و بندیل بسته‌بندی می‌شوند. نوع بسته‌بندی به جنس و ضخامت میلگرد بستگی دارد. میلگردهای فولاد سخت و نیمه‌سخت با قطر کمتر از 12 میلی‌متر، به صورت کلاف بسته‌بندی می‌شوند. در حالی که میلگردهای نرم و نیمه‌سخت با قطر بیش از 12 میلی‌متر و همچنین میلگردهای فولاد سخت، فقط به صورت بندیل بسته‌بندی می‌شوند. دلیل این امر این است که خم شدن میلگرد تا 90 درجه در روش کلاف، برای فولاد سخت یا میلگردهای ضخیم امکان‌پذیر نیست و ممکن است به آنها آسیب برساند. البته می‌توان از بندیل برای بسته‌بندی هر نوع میلگردی، حتی نازک‌ترین آنها استفاده کرد. به همین دلیل، بندیل ایمن‌ترین روش برای بسته‌بندی اکثر میلگردها محسوب می‌شود.
کارکردهای بندیل
بندیل، روشی کارآمد و امن برای بسته‌بندی میلگرد و لوله‌های نازک با قطرهای مختلف است. این ورق نازک و باریک از جنس فولاد یا پلاستیک، کم‌هزینه‌ترین، آسان‌ترین و امن‌ترین روش بسته‌بندی میلگرد محسوب می‌شود.
بندیل میلگرد، حمل‌ونقل، وزن‌کشی و شناسایی مشخصات شرکت سازنده میلگرد را آسان می‌کند. از دیگر مزایای آن، می‌توان به جلوگیری از آسیب‌دیدگی میلگردها در طول حمل‌ونقل و نگهداری در انبار اشاره کرد. همچنین، بندیل امنیت میلگردها را در برابر سرقت افزایش می‌دهد، چرا که در صورت باز بودن میلگردها، سرقت تعدادی از شاخه‌ها توسط سارقان آهن آسان‌تر خواهد بود.
دستگاه بندیل میلگرد اتوماسیونی برای بسته‌بندی سریع و دقیق
دستگاه بندیل میلگرد، وظیفه‌ی اتوماتیک کردن فرآیند بستن تسمه به دور شاخه‌های میلگرد را بر عهده دارد. این دستگاه با استفاده از سیستم‌های الکترونیکی و کامپیوتری، تعداد شاخه‌ها را به طور دقیق شمارش کرده و آنها را از یکدیگر جدا می‌کند. در ادامه، انتهای میلگردها توسط دستگاهی تراز شده و سپس دسته میلگرد توسط دستگاه دیگری بلند می‌شود. در نهایت، دستگاه بندیل‌کننده، تسمه‌های فولادی را به دور دسته میلگرد محکم می‌کند تا بسته‌بندی به طور کامل انجام شود.
وزن و تعداد شاخه‌های میلگرد در هر بندیل؟
وزن هر بندیل میلگرد به عوامل مختلفی از جمله کارخانه تولید کننده، نوع میلگرد و ضوابط آن کارخانه بستگی دارد. به طور کلی، وزن بندیل میلگرد اکثر برندها بین 2 تا 2.2 تن و وزن بندیل میلگرد ذوب آهن بین 4.5 تا 5 تن متغیر است.
عوامل تعیین کننده وزن هر بندیل:
تعداد شاخه‌ها: هرچه تعداد شاخه‌ها بیشتر باشد، وزن بندیل نیز بیشتر خواهد بود.
وزن هر شاخه: وزن هر شاخه میلگرد با توجه به قطر آن تعیین می‌شود.
قطر هر شاخه: میلگردها با قطرهای مختلف، وزن‌های متفاوتی دارند.
ظرفیت بسته‌بندی دستگاه‌های تولیدکننده: هر کارخانه تولیدکننده، دستگاه‌های بسته‌بندی با ظرفیت‌های مختلف دارد که بر وزن نهایی بندیل تاثیر می‌گذارد.
هر بندیل چه تعداد میلگرد دارد
تعداد میلگرد در هر بندیل با تقسیم وزن کل بندیل بر وزن هر شاخه میلگرد به دست می‌آید. برای مثال، فرض کنید می‌خواهیم تعداد میلگردهای ۱۶ در یک بندیل را محاسبه کنیم. ابتدا باید وزن هر بندیل میلگرد ۱۶ را بدانیم. طبق استاندارد کارخانه ذوب آهن، وزن هر بندیل میلگرد ۱۶ معادل ۴.۷ تن است. سپس این وزن را بر وزن هر شاخه میلگرد ۱۶ (که ۱۹ کیلوگرم است) تقسیم می‌کنیم.
بنابراین، در هر بندیل میلگرد ۱۶ حدوداً ۲۴۷ شاخه میلگرد وجود دارد.
اما اگر بخواهیم تعداد میلگردهای ۱۴ را در هر بندیل محاسبه کنیم، باید از روش مشابه استفاده کنیم. وزن هر بندیل میلگرد ۱۴ طبق استاندارد کارخانه ذوب آهن، ۴.۷ تن است. با تقسیم این وزن بر وزن هر شاخه میلگرد ۱۴ (که ۱۲.۵ کیلوگرم است)، به دست می‌آید که در هر بندیل میلگرد ۱۴ حدوداً ۳۱۳ شاخه میلگرد وجود دارد.
تعداد شاخه‌های میلگرد در هر بندیل به دلیل اختلاف قیمت میلگرد با سایزهای مختلف است؛ هرچه سایز میلگرد بیشتر باشد، قیمت آن نیز به طبع افزایش می‌یابد. وزن هر بندیل نیز می‌تواند متفاوت باشد و به تولیدکننده آن بستگی دارد. به عنوان مثال، شرکت بافق یزد بندیل‌های خود را با وزن بین دو تا دو و نیم تن ارائه می‌دهد، در حالی که وزن بندیل فولاد قزوین و نیشابور دو تن و کاشان چهار تن است.
وزن هر میلگرد با قطر مشخص نیز تابع یک استاندارد جهانی است که می‌تواند در بازه محدودی نوسان داشته باشد. رعایت این استاندارد تضمین‌کننده کیفیت و تناسب فلزات به‌کاررفته در آلیاژ میلگرد و در نتیجه اطمینان از استحکام و دوام آن است.
ضوابط لازم برای بسته بندی بندیل میلگرد
برای فروش هر بندیل میلگرد، لازم است مشخصات آن روی دو پلاک خوانا درج و بر روی بندیل نصب شود. این اطلاعات که به عنوان ضوابط بسته‌بندی بندیل میلگرد شناخته می‌شوند، شامل موارد زیر است:
شماره بسته
طول بسته
نوع میلگرد
قطر اسمی میلگرد (نمره)
تاریخ تولید
نام کارگاه نورد
وزن کل بندیل
شماره ذوب یا بهر
نشانه تأییدیه کنترل کیفیت
نام و برند کارخانه تولیدکننده
علامت استاندارد ملی ایران
علاوه بر موارد فوق، نشان تجاری، نوع آج میلگرد و روش تولید آن نیز باید به صورت یک‌درمیان بر روی میلگردهای هر بندیل حک شود.
هنگام تحویل میلگرد به چه عواملی باید توجه کرد
در هنگام تحویل بار میلگرد، به دو پلاک فلزی نصب شده بر روی هر بندیل دقت کنید. این پلاک‌ها حاوی اطلاعات مهمی از جمله نام یا علامت تجاری کارخانه تولید کننده، وزن هر بسته (به کیلوگرم)، جنس میلگرد، قطر اسمی یا نمره میلگرد، شماره ذوب و بسته، علامت استاندارد ملی ایران و مشخصات کارخانه تولیدی و مشخصات میلگرد داخل بندیل هستند. بررسی دقیق این اطلاعات به شما کمک می‌کند تا از صحت و کیفیت میلگرد خریداری شده اطمینان حاصل کنید.
قیمت هر بندیل میلگرد
قیمت هر بندیل میلگرد تابع عوامل متعددی از جمله وزن، تعداد شاخه، قطر، برند، کارخانه تولیدکننده، وضعیت بازار، عرضه و تقاضا، حمل و نقل، قیمت حامل‌های انرژی، قیمت ارز و قوانین واردات و صادرات است.
به طور کلی، با افزایش وزن، تعداد شاخه و قطر میلگرد، قیمت هر بندیل آن نیز افزایش می‌یابد.
علاوه بر این، تقاضای بالا در بازار، کیفیت و استانداردهای تولیدکننده، قیمت حامل‌های انرژی، قیمت ارز و قوانین مرتبط نیز بر قیمت نهایی هر بندیل اثرگذار خواهد بود.
بنابراین، قیمت ثابتی برای هر بندیل وجود ندارد و نرخ نهایی آن با توجه به عوامل ذکر شده در هر زمان و مکان می‌تواند متغیر باشد.
برخی از تولید کنندگان تولید بندیل در کشور
1- ذوب آهن اصفهان: بزرگترین تولیدکننده فولاد در ایران و خاورمیانه است که انواع میلگردهای ساختمانی و صنعتی را تولید می‌کند.
2- فولاد مبارکه اصفهان: دومین تولیدکننده بزرگ فولاد در ایران است که طیف گسترده‌ای از میلگردها را برای مصارف مختلف تولید می‌کند.
3- کارخانه فولاد کویر کاشان: یکی از بزرگترین تولیدکنندگان میلگرد در کشور است که میلگردهای آجدار و ساده را در سایزهای مختلف تولید می‌کند.
4- مجتمع فولاد خوزستان: از دیگر تولیدکنندگان بزرگ میلگرد در ایران است که میلگردهای ساختمانی و صنعتی را با کیفیت بالا تولید می‌کند.
علاوه بر این تولیدکنندگان بزرگ، شرکت‌های فولادی متعدد دیگری نیز در ایران وجود دارند که میلگرد را به صورت شاخه و کلاف تولید می‌کنند و برخی از آنها خود نیز اقدام به بندیل‌بندی میلگرد تولیدی خود می‌کنند.
ظرفیت تولید سالانه میلگرد در ایران به طور تقریبی 50 میلیون تن است که بخش قابل توجهی از این میزان به صورت بندیل به بازار داخلی و خارجی عرضه می‌شود.
